მინდა გაგიზიაროთ, თუ როგორ გახდა სახარება ჩემთვის მნიშვნელოვანი. ეს იყო მოგზაურობა, რომელზეც გავლენა მოახდინა სოლომონმა და მისმა გულწრფელმა სწრაფვამ სიამოვნებისა და სიბრძნისკენ. ეს საშუალებას მოგცემთ, უკეთ გაეცნოთ ამ ვებსაიტზე განთავსებულ სტატიებს. (და ძირითადი ინფორმაცია… მე რაგნარ ობორნი ვარ – შვედური – და ვცხოვრობ კანადაში. ვარ დაქორწინებული და გვყავს ვაჟი. ვსწავლობდი ტორონტოს უნივერსიტეტში, ნიუ-ბრანსუიკის უნივერსიტეტში და აკადიას უნივერსიტეტში)

მოუსვენრობა პრივილეგირებულ ახალგაზრდობაში

მე საშუალო ფენის მაღალი კლასის პროფესიონალ ოჯახში დავიბადე. წარმოშობით შვედეთიდან ვიყავი, მაგრამ პატარაობაში კანადაში გადავედით ემიგრაციაში. შემდეგ გავიზარდე და რამდენიმე ქვეყანაში – ალჟირში, გერმანიასა და კამერუნში – ვცხოვრობდი. საბოლოოდ, უნივერსიტეტში სწავლის გასაგრძელებლად კანადაში დავბრუნდი. ყველას მსგავსად, მეც მინდოდა (და დღემდე მინდა) სრულფასოვანი ცხოვრების განცდა. ისეთის, რომელიც კმაყოფილებით, სიმშვიდით, მნიშვნელობითა და მიზნით იქნებოდა გამსჭვალული – და სხვებთან მნიშვნელოვანი კავშირებით.

ამ განსხვავებულ საზოგადოებებში, რელიგიებსა და სეკულარულ ლიტერატურაში ცხოვრებამ და მგზნებარე მკითხველობამ „ჭეშმარიტებისა“ და „სრულფასოვანი ცხოვრების“ შესახებ მრავალი განსხვავებული წარმოდგენა გამაცნო. შევნიშნე, რომ მე (და დასავლეთში მცხოვრებთა უმეტესობას) გვქონდა უპრეცედენტო სიმდიდრე, ტექნოლოგია და შესაძლებლობები ამ მიზნების მისაღწევად. თუმცა, პარადოქსი ის იყო, რომ ეს სრული ცხოვრება იმდენად მიუწვდომელი ჩანდა.

შევნიშნე, რომ ურთიერთობები წინა თაობებთან შედარებით უფრო ერთჯერადი და დროებითი იყო. ჩვენი ცხოვრების აღსაწერად გამოიყენებოდა ისეთი ტერმინები, როგორიცაა „ვირთხების რბოლა“. მითხრეს, რომ თუ „ცოტა მეტს“ მივიღებდით, მაშინ მივაღწევდით წარმატებას. მაგრამ რამდენად მეტს? და რაზე მეტს? ფულზე? სამეცნიერო ცოდნაზე? ტექნოლოგიაზე? სიამოვნებაზე?

რისთვის ცხოვრება?

ახალგაზრდობაში შფოთვას, ალბათ, ბუნდოვან მოუსვენრობად აღვიწერდი. მამაჩემი აფრიკაში ემიგრანტი კონსულტანტი ინჟინერი იყო. ამიტომ სხვა მდიდარ, პრივილეგირებულ და განათლებულ დასავლელ მოზარდებთან ერთად ვატარებდი დროს. თუმცა, იქ ცხოვრება საკმაოდ მარტივი იყო და ვერაფერს გვამხიარულებდა. ამიტომ, მე და ჩემი მეგობრები მშობლიურ ქვეყნებში დაბრუნებაზე, ტელევიზორით, გემრიელი საჭმლით, შესაძლებლობებითა და დასავლური ცხოვრების სიმარტივით ტკბობაზე ვოცნებობდით. მაშინ „კმაყოფილები“ ​​ვიქნებოდით.

მაგრამ როდესაც კანადას ან ევროპას ვესტუმრებოდი, პირველივე აღელვების შემდეგ შფოთვა ბრუნდებოდა. უარესი ის იყო, რომ ამას მუდმივად იქ მცხოვრებ ადამიანებშიც ვამჩნევდი. რაც არ უნდა ჰქონოდათ (რაც ყველა შემთხვევაში ბევრი იყო), ყოველთვის მეტი სჭირდებოდათ. მეგონა, რომ „მას“ მაშინ ვიპოვიდი, როცა პოპულარული შეყვარებული მეყოლებოდა. და გარკვეული პერიოდის განმავლობაში, ეს რაღაცას ავსებდა ჩემში, მაგრამ რამდენიმე თვის შემდეგ შფოთვა ისევ დაბრუნდებოდა. მეგონა, რომ როდესაც საშუალო სკოლას დავამთავრებდი, „მოვიდოდი“. სწორედ მაშინ შემეძლო მართვის მოწმობის აღება და დამოუკიდებლობის მოპოვება – მაშინ დამთავრდებოდა ჩემი ძიება.

ახლა, როცა წამოვიზარდე, მესმის, რომ პენსიაზე გასვლა კმაყოფილებისკენ მიმავალ ბილეთად შეიძლება ჩაითვალოს. სულ ესაა? მთელ ცხოვრებას ერთი რამის მიყოლებით დევნაში ვატარებთ? გამუდმებით ვფიქრობთ, რომ შემდეგი რამ კუთხეში მოგვცემს ამას და შემდეგ… ჩვენი ცხოვრება დასრულდა? ეს ისეთი უაზრო ჩანს!

სოლომონის სიბრძნე

ამ წლების განმავლობაში სოლომონის ნაწერებმა ღრმა შთაბეჭდილება მოახდინა ჩემზე. ძველი ისრაელის მეფემ, სოლომონმა (ძვ. წ. 950), რომელიც თავისი სიბრძნით იყო ცნობილი, ბიბლიის რამდენიმე წიგნი დაწერა. ეკლესიასტეში მან აღწერა იგივე მოუსვენრობა, რომელსაც მე განვიცდიდი.

კაცი, რომელსაც ყველაფერი ჰქონდა…

მან დაწერა:

‘ვუთხარი მე ჩემს თავს: „მოდი, გამოგცდი მხიარულებაში, რომ ვიპოვო, რა არის კარგი!“ და ესეც ამაოება იყო. სიცილზე ვთქვი: „სისულელეა!“ და მხიარულებაზე: „რის მაქნისია?“ ვეცადე ღვინით აღმეგზნო ჩემი სხეული, თუმცა ჩემი გული სიბრძნით წარმმართავდა, და სისულელეს მივდევდი, სანამ არ ვიხილე, თუ რა არის კარგი ადამიანისთვის, რასაც ის აკეთებს ცის ქვეშ თავისი სიცოცხლის დათვლილ დღეებში. წამოვიწყე დიდი საქმენი: ავიშენე სახლები და ჩავყარე ჩემთვის ვენახები; მოვაწყვე ჩემთვის ბაღნი და წალკოტნი და დავრგე მათში ყოველგვარი ხეხილი. ავიშენე ტბორები ხეთა ასაყვავებლად და ბაღნარის მოსარწყავად. შევიძინე მრავალი მონა და მხევალი, და შინ დაბადებული მონაც მრავლად მყავდა. ასევე ძროხაც და ცხვარიც უფრო მეტი მყავდა, ვიდრე ყველას, ვინც ჩემზე წინ ცხოვრობდა იერუსალიმში. შევაგროვე ჩემთვის ვერცხლიც და ოქროც, და მეფეთა და ოლქთა საგანძური. შევიძინე ჩემთვის მომღერალი კაცნი და ქალნი, ასევე ადამიანთა სიამენი – ხარჭანი მრავალნი. და განვდიდდი მე და გადავაჭარბე ყველას, ვინც ჩემზე წინ იყო იერუსალიმში, და ჩემი სიბრძნეც მეხმარებოდა. და რასაც ჩემი თვალები ითხოვდნენ, არაფერზე არ ვეუბნებოდი უარს, არავითარი სიხარულისაგან არ ვიკავებდი თავს, რადგან ხარობდა ჩემი გული მთელი ჩემი შრომისაგან და ეს იყო ჩემი წილი მთელი ჩემი შრომისაგან. ‘

ეკლ. 2:1-10

სიმდიდრე, დიდება, ცოდნა, პროექტები, ქალები, სიამოვნება, სამეფო, კარიერა, ღვინო… სოლომონს ყველაფერი ჰქონდა – და უფრო მეტი, ვიდრე ნებისმიერ სხვას თავის ან ჩვენს დროში. აინშტაინის ჭკუა, ბილ გეითსის სიმდიდრე, მიკ ჯაგერის სოციალური/სექსუალური ცხოვრება, ისევე როგორც სამეფო წარმომავლობა, როგორიც პრინცი უილიამის იყო ბრიტანეთის სამეფო ოჯახში – ყველაფერი ერთმანეთშია თავმოყრილი. ვის შეეძლო ამ კომბინაციის დამარცხება? იფიქრებდით, რომ სოლომონი ყველაზე კმაყოფილი იქნებოდა. მაგრამ მან დაასკვნა:

მაგრამ სიგიჟის ზღვარზე მყოფი უბედური

‘სიტყვანი ეკლესიასტესი, დავითის ძისა, მეფისა იერუსალიმში. „ამაოებათა ამაოება,“ თქვა ეკლესიასტემ. „ამაოებათა ამაოება! ყოველივე ამაოებაა!“ რა უპირატესობა აქვს ადამიანს მთელი თავისი შრომისაგან, მზის ქვეშ რომ შრომობს? თაობა მიდის და თაობა მოდის, ქვეყანა კი საუკუნოდ დგას. და ამოდის მზე და ჩადის მზე; და თვისი ადგილისაკენ მიისწრაფის, საიდანაც ამოვიდა. ქარი ქრის სამხრეთისაკენ, და ტრიალდება ჩრდილოეთისაკენ. ტრიალებს, ტრიალებს ქარი და თავის წრეზე უკან ბრუნდება ქარი. ყველა მდინარე ზღვისკენ მიედინება, მაგრამ ზღვა არ ივსება. საიდანაც მდინარენი მოედინებიან, ისევ იქ ბრუნდებიან სადინებლად. ყველა საგანი დამქანცავია, კაცი ვერ შეძლებს მოყოლას, თვალი ვერ გაძღება ცქერით და ყური ვერ აივსება სმენით. რაც იყო, ისევ იქნება, და რაც ხდებოდა, ისევ მოხდება: არაფერი არ არის ახალი მზის ქვეშ. არის რაღაც, რაზეც იტყვიან: „შეხედე, ახალია ეს!“ ის კი უკვე ყოფილა საუკუნეებში, ჩვენამდე რომ იყო. ხსენება არა აქვთ წინანდელთ, და არც შემდგომთ ექნებათ ხსენება მათ შორის, შემდეგ რომ იქნებიან. მე, ეკლესიასტე, ვიყავი მეფე ისრაელზე იერუსალიმში. და დავუდე ჩემი გული, რომ სიბრძნით მეძებნა და შემემოწმებინა, რაც ცის ქვეშ ხდებოდა. მძიმე საქმე მისცა უფალმა ადამიანებს, გასატანჯავად. ვიხილე მე ყოველი საქმენი, მზის ქვეშ რომ კეთდება და აჰა, ყოველივე ამაოა და ქარის დევნაა! ‘

ეკლ. 1:1-14

ცხოვრება… სისულელე და ქარის დევნა

‘შემდეგ დავაკვირდი ყველა ჩემს საქმეს, რომელიც ჩემმა ხელებმა გააკეთეს, და ნაშრომს, შრომით რომ გავაკეთე: და ყოველივე ამაოება და ქარის დევნა იყო და სარგებელი ვერაფერი ვპოვე მზის ქვეშ. და შემდეგ დავიწყე განსჯა სიბრძნისა, სიბრიყვისა და სისულელისა. რა შეუძლია გააკეთოს მან, ვინც მეფის შემდეგ მოვა? მხოლოდ ის, რაც უკვე გაკეთებულია. და დავინახე, რომ უპირატესობა აქვს სიბრძნეს სიბრიყვესთან, როგორც სინათლეს აქვს უპირატესობა სიბნელესთან. ბრძენის თვალები მის თავშია, ბრიყვი კი სიბნელეში დადის. მაგრამ ისიც შევიტყვე, რომ ერთი ხვედრი ეწევათ მათ ყველას. და ვთქვი მე ჩემს გულში: „რაც ბრიყვს შეემთხვევა, მეც შემემთხვევა და რიღასთვის ვიყავი ბრძენი?“ და ვთქვი ჩემს გულში, რომ ესეც ამაოებაა, რადგან როგორც ბრიყვს არ დაიხსომებს არავინ, ისე არ ინახება საუკუნოდ ბრძენის ხსენება, და მომავალ დღეებში ყველაფერი დავიწყებას მიეცემა. და როგორ ერთნაირად კვდებიან ბრიყვი და ბრძენი? და შემძულდა ცხოვრება, რადგან შრომა მზის ქვეშ წუხილი იყო ჩემთვის, რადგან ყოველივე ამაოება და ქარის დევნაა! და შემძულდა მე მთელი ჩემი ნაშრომი, რაც ვიშრომე მზის ქვეშ, რადგან ვუტოვებ მას ადამიანს, ჩემს შემდეგ რომ იქნება. და ვინ იცის, ბრძენი იქნება ის თუ ბრიყვი, ვინც დაეპატრონება მთელ ჩემს ნაშრომს, ჩემი შრომითა და სიბრძნით რომ მოვიპოვე მზის ქვეშ. ესეც ამაოებაა! და შევაქციე მე ზურგი უიმედოდ მთელს იმ ნაშრომს, რაც ვიშრომე მზის ქვეშ. რადგან ხდება, რომ ადამიანი შრომობს სიბრძნით, ცოდნით და ნიჭით, და აძლევს წილად ადამიანს, რომელსაც ამაზე არ უშრომია. და ესეც ამაოება და დიდი ბოროტებაა! რადგან რა რჩება ადამიანს მთელი მისი შრომისაგან და თვისი გულისსწრაფვისაგან, მზის ქვეშ რომ შრომობს იგი? მთელი მისი დღეები სალმობაა და მისი საქმე – მწუხარება; ღამითაც კი არ აქვს მოსვენება მის გულს. ესეც ამაოებაა. ‘

ეკლ. 2:11-23

სოლომონმა ყველაფერი სცადა „მზის ქვეშ“

ძნელად თუ იქნება ბედნიერი! თავის ერთ-ერთ ლექსში, „სიმღერების სიმღერაში“ , ის აღწერს ეროტიკულ, ცხელ სასიყვარულო ურთიერთობას, რომელიც მას ჰქონდა. როგორც ჩანს, სწორედ ეს იქნებოდა ის, რაც, სავარაუდოდ, მთელი ცხოვრების მანძილზე კმაყოფილებას მოუტანდა. თუმცა, საბოლოოდ, სასიყვარულო ურთიერთობამ მას ხანგრძლივი კმაყოფილება არ მოუტანა.

სადაც არ უნდა გამეხედა, მეგობრებში თუ საზოგადოებაში, ყველა ცდილობდა სოლომონის სრულფასოვანი ცხოვრებისკენ სწრაფვას. თუმცა, მან უკვე მითხრა, რომ ამ ბილიკებზე ვერ იპოვა. ამიტომ ვგრძნობდი, რომ იქ ვერ ვიპოვიდი და ნაკლებად ცნობილ გზაზე მომიწევდა ძებნა.

ამ ყველა საკითხთან ერთად, ცხოვრების კიდევ ერთი ასპექტი მაწუხებდა. ეს სოლომონსაც აწუხებდა.

‘რადგან ხვედრი ადამიანთა და ხვედრი პირუტყვისა ერთი და იგივე ხვედრია: როგორც ერთი კვდება, ისევე კვდება მეორეც. და ერთი სუნთქვა აქვს ყველას, და არა აქვს ადამიანს უპირატესობა პირუტყვზე, რადგან ყოველივე ამაოებაა. ყოველივე მიდის ერთი ადგილისკენ: ყოველივე მიწისაგან წარმოიშვა და ყოველივე მიწას უბრუნდება. ვინ უწყის, ადის კი მაღლა ადამიანთა სული და პირუტყვის სული კი ჩადის დაბლა, მიწაში? ‘

ეკლ. 3:19-21

ვუდი ალენი სოლომონის წინააღმდეგ

სიკვდილი აბსოლუტურად საბოლოოა და აბსოლუტურად ბატონობს ჩვენზე. როგორც სოლომონმა თქვა, ეს ყველა ადამიანის ბედისწერაა, კარგი იქნება თუ ცუდი, რელიგიური იქნება თუ არა. ვუდი ალენმა გადაიღო და გამოუშვა ფილმი „  შენ შეხვდები მაღალ, შავ უცნობს“ .  ეს არის სიკვდილის სასაცილო/სერიოზული ხედვა. კანის კინოფესტივალზე მიცემულ ინტერვიუში მან სიკვდილზე თავისი ცნობილი იუმორით გაამხილა თავისი აზრები.

„ჩემი ურთიერთობა სიკვდილთან იგივე რჩება – მე კატეგორიულად წინააღმდეგი ვარ. ყველაფერი რაც შემიძლია გავაკეთო არის დაველოდო მას. დაბერებას არანაირი უპირატესობა არ აქვს – არც უფრო ჭკვიანი ხდები, არც უფრო ბრძენი, არც უფრო მშვიდი ხდები, არც უფრო კეთილი – არაფერი ხდება. მაგრამ ზურგი უფრო მეტად გტკივა, უფრო მეტად გიჭირს საჭმლის მონელება, მხედველობა აღარ გაქვს ისეთი კარგი და სმენის აპარატი გჭირდება. დაბერება ცუდი საქმეა და გირჩევდი, რომ ეს არ გააკეთო, თუ შეგიძლია თავიდან აიცილო.“BBC News, 2010

შემდეგ მან დაასკვნა, თუ როგორ უნდა შეხვდეს ადამიანი სიცოცხლეს სიკვდილის გარდაუვალობის გათვალისწინებით.

„ცხოვრებისთვის ილუზიები უნდა გქონდეს. თუ ცხოვრებას ძალიან გულწრფელად და ძალიან ნათლად შეხედავ, ცხოვრება აუტანელი ხდება, რადგან ის საკმაოდ პირქუში საწარმოა. ეს ჩემი პერსპექტივაა და ყოველთვის ასე იყო ცხოვრებაზე – მე ძალიან პირქუში, პესიმისტური შეხედულება მაქვს მასზე… მე ვფიქრობ, რომ ეს [ცხოვრება] პირქუში, მტკივნეული, კოშმარული, უაზრო გამოცდილებაა და რომ ბედნიერების ერთადერთი გზა ის არის, თუ საკუთარ თავს ტყუილს ეტყვი და თავს მოატყუებ.“BBC News, 2010

მაშ, ეს ჩვენი ერთადერთი არჩევანია? ან ავირჩიოთ სოლომონის პატიოსანი გზა, რომელიც სრულ უიმედობასა და ამაოებას დამორჩილდა. ან ვუდი ალენის გზა ავიღოთ და „ჩემს თავს რაღაც ტყუილი ვუთხრა და თავი მოვიტყუო“, რათა უფრო ბედნიერი „ილუზიის“ ქვეშ ვიცხოვრო! არცერთი არ მეჩვენებოდა დიდად მიმზიდველად. სიკვდილთან მჭიდრო კავშირში იყო მარადისობის საკითხი. ნამდვილად არსებობს სამოთხე, თუ (უფრო საგანგაშოა) ნამდვილად არსებობს მარადიული სამსჯავროს ადგილი – ჯოჯოხეთი?

საშუალო სკოლის უფროს კლასში ასი ლიტერატურული ნაწარმოების (ლექსი, სიმღერა, მოთხრობა და ა.შ.) შეგროვება დავალება გვქონდა. ჩემი კოლექციის უმეტესი ნაწილი ამ საკითხებს ეხებოდა. ამან საშუალება მომცა, „შევხვედროდი“ და მომესმინა მრავალი სხვა ადამიანისთვის, რომლებიც ასევე ებრძოდნენ იმავე კითხვებს. და შევხვდი მათ – სხვადასხვა ეპოქის, განათლების, ცხოვრების წესის ფილოსოფიისა და ჟანრის წარმომადგენლები.

სახარება – მზად ვართ განვიხილოთ იგი

ასევე შევიტანე იესოს რამდენიმე ცნობილი გამონათქვამი, რომლებიც ბიბლიურ სახარებებშია ჩაწერილი, მაგალითად:

‘ქურდი კი მხოლოდ იმისთვის მოდის, რომ მოიპაროს, მოკლას და მოსპოს. ხოლო მე იმისთვის მოვედი, რომ სიცოცხლე ჰქონდეთ მათ, და უხვად ჰქონდეთ. ‘

John 10:10

უფრო და უფრო მეტად მივხვდი, რომ შესაძლოა, უბრალოდ შესაძლოა, ეს იყო პასუხი ჩემს მიერ დასმულ კითხვებზე. ბოლოს და ბოლოს, სახარება (რომელიც ადრე მეტ-ნაკლებად უაზრო რელიგიური სიტყვა იყო) სიტყვასიტყვით „სასიხარულო ამბავს“ ნიშნავდა . ნამდვილად კარგი ამბავი იყო სახარება? თუ ეს მეტ-ნაკლებად ჭორი იყო? ამ კითხვაზე პასუხის გასაცემად ვიცოდი, რომ ორი გზით უნდა მევლო.

სახარებისეული მოგზაურობა

პირველ რიგში, სახარების შესახებ ინფორმირებული გაგების ჩამოყალიბება მჭირდებოდა . მეორეც, სხვადასხვა რელიგიურ კულტურაში ცხოვრების შემდეგ, შევხვდი ადამიანებს და წავიკითხე ავტორები, რომლებსაც ბევრი წინააღმდეგობა და ბიბლიური სახარების საწინააღმდეგო იდეები ჰქონდათ. ესენი იყვნენ ინფორმირებული და ინტელექტუალური ადამიანები. სახარებაზე კრიტიკულად უნდა მეფიქრა , ისე, რომ უბრალოდ უაზრო კრიტიკოსი ან უტვინო მორწმუნე არ ვყოფილიყავი.

არსებობს ძალიან რეალური განცდა, რომ როდესაც ადამიანი ამ ტიპის მოგზაურობას იწყებს, ის ბოლომდე ვერასდროს მიაღწევს სასურველს, მაგრამ მე გავიგე, რომ სახარება პასუხობს სოლომონის მიერ წამოჭრილ ამ საკითხებს. მისი მთავარი მიზანი სინამდვილეში მათზე პასუხის გაცემაა – სრული სიცოცხლე, სიკვდილი, მარადისობა და პრაქტიკული საკითხები, როგორიცაა სიყვარული ჩვენს ოჯახურ ურთიერთობებში, დანაშაულის გრძნობა, შიში და პატიება. სახარება ამტკიცებს, რომ ის არის საფუძველი, რომელზეც შეგვიძლია ჩვენი ცხოვრება ავაშენოთ. შეიძლება ადამიანს არ მოსწონდეს  სახარების  მიერ მოცემული პასუხები. შეიძლება არ  დაეთანხმოს  მათ ან  არ დაიჯეროს  ისინი. მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ის სწორედ ამ ადამიანურ კითხვებს ეხება, სისულელე იქნებოდა მათ შესახებ ინფორმაციის არქონა.

ასევე მივხვდი, რომ სახარება ზოგჯერ საკმაოდ არაკომფორტულად მიმაჩნდა. იმ დროს, როდესაც ამდენი რამ გვაიძულებს, უბრალოდ ვიყოთ მშვიდად, სახარებამ ბოდიშის მოხდის გარეშე გამოწვევის წინაშე დააყენა ჩემი გული, გონება, სული და ძალა, რომ მიუხედავად იმისა, რომ სიცოცხლეს გვთავაზობს, ეს ადვილი არ არის. თუ სახარებაზე დაფიქრებას დროს დაუთმობთ, შეიძლება იგივე აღმოაჩინოთ. კარგი იქნება, თუ  სახარების ცნობის შემაჯამებელ ერთ საკვანძო წინადადებას გადახედავთ.