შებღალული (ნაწილი 2)… და სამიზნის აცდენა

ბიბლია გვახასიათებს, როგორც გადაგვარებულებს იმ სახით, რომლითაც ღმერთმა შეგვქმნა. როგორ მოხდა ეს? ამის შესახებ ბიბლიის წიგნი დაბადებისა -შია აღწერილი. მას შემდეგ რაც პირველი ადამიანები ( ადამი და ევა ) შეიქმნენ „ღვთის ხატად“ , ისინი არჩევნის წინაშე დადგნენ. ბიბლია აღწერს მათ საუბარს „გველთან“. გველი ყოველთვის სატანად – ღვთის სულიერ მტრად – იყო გაგებული. ბიბლიაში სატანა, როგორც წესი, ვიღაცის მეშვეობით საუბრობს . ამ შემთხვევაში, ის გველის მეშვეობით საუბრობდა:

ცდუნება ბაღში

‘ გველი ყველაზე ცბიერი იყო ველურ ცხოველთა შორის, რომლებიც უფალმა გააჩინა. უთხრა გველმა დედაკაცს: “მართლა გითხრათ ღმერთმა, ბაღის არცერთი ხის ნაყოფი არ შეჭამოთო?”

მიუგო დედაკაცმა გველს: “რაც კი ბაღშია, ყველა ხის ნაყოფი გვეჭმევა, ოღონდ შუაგულ ბაღში რომ ხე დგას, იმის ნაყოფს ნუ შეჭამთ, გვითხრა ღმერთმა; არ გაეკაროთ, თორემ მოკვდებითო.”

უთხრა გველმა დედაკაცს: “არ მოკვდებით. მაგრამ იცის ღმერთმა, რომ როგორც კი შეჭამთ, თვალი აგეხილებათ და შეიქნებით ღმერთივით კეთილისა და ბოროტის შემცნობელნი.”

როცა დაინახა დედაკაცმა, რომ კარგი იყო საჭმელად ის ხე, რომ თვალწარმტაცი და საამური სანახავი იყო, მოწყვიტა ნაყოფი და შეჭამა. მისცა თავის კაცს და კაცმაც შეჭამა. აეხილათ თვალი ორივეს და მიხვდნენ, რომ შიშველნი იყვნენ. გადააკერეს ლეღვის ფოთლები და არდაგები გაიკეთეს. ‘

დაბ. 3:1-7

არჩევანი

მათი არჩევანი (და ცდუნება) იყო ის, რომ შეეძლოთ „ღმერთის მსგავსი ყოფილიყვნენ“. აქამდე ისინი სრულიად ენდობოდნენ ღმერთს, მაგრამ ახლა შეეძლოთ, გამხდარიყვნენ „ღმერთის მსგავსი“, ერწმუნათ საკუთარი თავისთვის და საკუთარი ღმერთები გამხდარიყვნენ.

თავისუფალების არჩევნის შედეგად ისინი შეიცვალნენ. იგრძნეს სირცხვილი და სცადეს დამალვა. როცა ღმერთმა ადამი გააფრთხილა, მან ევა (და ღმერთი, რომელმაც ის შექმნა) დაადანაშაულა. ევამ კი გველი დაადანაშაულა. არცერთმა არ აიღო პასუხისმგებლობა.

ამ არჩევანის შედეგები

იმ დღიდან მოყოლებული, ეს პროცესი გრძელდება, რადგან ჩვენ ამავე დამოუკიდებელი ბუნების მემკვიდრეები გავხდით.ზოგიერთს ბიბლია არასწორად ესმის და ჰგონია, რომ ის ადამის ცუდ არჩევანში ჩვენ გვადანაშაულებს. სინამდვილეში, ბიბლიაში ადამია პასუხისმგებლად წარმოჩენილი — ჩვენ კი ვცხოვრობთ მისი გადაწყვეტილების შედეგებში. ჩვენ ახლა ვფლობთ იმავე დამოუკიდებელ ბუნებას, რაც ადამს ჰქონდა. შესაძლოა, არ გვსურდეს, მთელი სამყაროს ღმერთები ვიყოთ, მაგრამ საკუთარ გარემოში ღმერთობას ვცდილობთ — ღმერთისგან განცალკევებით.

ეს ბევრ რამეს ხსნის ადამიანის ცხოვრებაში: ჩვენ ვკეტავთ კარებს, გვჭირდება პოლიცია და გვაქვს კომპიუტერის პაროლები, რადგან წინააღმდეგ შემთხვევაში ერთმანეთისგან მოვიპარავთ. სწორედ ამიტომ ინგრება საზოგადოებები – რადგან კულტურებს აქვთ დაშლისკენ მიდრეკილება. ამიტომ, მიუხედავად იმისა, რომ ზოგი მმართველობის ან ეკონომიკური სისტემა უკეთესად მუშაობს, საბოლოოდ ყველა იშლება. ჩვენს არსებაში რაღაც გვაიძულებს, ვერ შევამჩნიოთ, ავცდეთ იმას თუ როგორ უნდა იყოს ყველაფერი.

ცოდვა – გამოტოვება

სიტყვა „აცდენა“ აჯამებს ჩვენს სიტუაციას. ბიბლიიდან ერთი ამონარიდი ამის უკეთ გასაგებად გვიხსნის:

‘მთელი აძ ხალხიდან შვიდასი რჩეული ვაჟკაცი ცაცია იყო, თითოეულ მათგანს ბეწვისთვის რომ ესროლა შურდულით ქვა, არ აუცდებოდა.’

მსაჯ. 20:16

ეს აღწერს მებრძოლებს, რომლებიც სლინგის სროლით იმდენად გამოცდილნი იყვნენ, რომ არასოდეს აცდენდნენ სამიზნეს. სიტყვა, რომელიც ამ მუხლში ითარგმნა როგორც „აცდენდა“, ებრაულად არის יַחֲטִֽא (jachati) — ეს იგივე სიტყვაა, რომელიც ძველ აღთქმაში ხშირად ითარგმნება როგორც ცოდვა.

ჯარისკაცი იღებს ქვას და ისვრის სამიზნეში მოსახვედრად. თუ ის ააცილებს, ეს ნიშნავს, რომ თავის მიზანს ვერ აღწევს. ანალოგიურად, ამავე გზით, ღმერთმა შეგვქმნა თავის ხატად,, რათა მივაღწიოთ მიზანს – როგორ უნდა ვიყოთ მასთან და სხვებთან ურთიერთობაში. ‘ცოდვა’ არის ამ ღვთიური დანიშნულების, ანუ მიზნის გაცდენა.

მიზანს აცდენილი სურათი არც ბედნიერი და არც ოპტიმისტურია. ადამიანები ზოგჯერ მწვავედ რეაგირებენ ბიბლიურ სწავლებაზე ცოდვის შესახებ. ერთხელ უნივერსიტეტის სტუდენტმა მითხრა: „მე არ მჯერა, იმიტომ რომ არ მომწონს, რაც მესმის“. მაგრამ რა კავშირი აქვს რაღაცის „მოწონებას“ სიმართლესთან? მე არ მომწონს გადასახადები, ომები ან მიწისძვრები – არავის მოსწონს – მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ისინი არარეალურია. ჩვენ არ შეგვიძლია მათი იგნორირება. ყველა ის კანონი, პოლიცია, საკეტები და უსაფრთხოების სისტემები, რომლებიც საზოგადოებაში გვაქვს — იმის მანიშნებელია, რომ რაღაც რიგზე არ არის . სულ მცირე, ჩვენ ღია გონებით უნდა განვიხილოთ ჩვენი ცოდვის შესახებ ეს ბიბლიური სწავლება.

ღმერთი თავის დახმარებას აცხადებს

ჩვენ გვაქვს სერიოზული პრობლემა. ჩვენ გახრწნილები ვართ იმ ხატებისგან, როგორადაც თავდაპირველად შევიქმენით. ამიტომ, ახლა, როდესაც საქმე ჩვენს მორალურ ქმედებებს ეხება, მიზანს ვერ ვაღწევთ. მაგრამ ღმერთმა არ მიგვატოვა ჩვენს უმწეობაში. მას ჰქონდა გეგმა ჩვენ გადასარჩენად და სწორედ ამიტომ ნიშნავს „სახარება“ სიტყვასიტყვით „სასიხარულო ცნობას“ – რადგან ეს გეგმა არის სასიხარულო ცნობა იმის შესახებ, რომ იგი ჩვენ დაგვიხნის. ღმერთი არ დაელოდა აბრაამს ამ ამბის გამოცხადებისთვის; მან ეს ცნობა პირველად ადამთან და ევასთან საუბრისასვე გააჟღერა. შემდეგ თავში სწორედ ამ პირველ სასიხარულო ცნობას განვიხილავთ.