აბრაამი 4000 წლის წინ ცხოვრობდა და თანამედროვე ისრაელში მოგზაურობდა . ღმერთმა მას ვაჟი აღუთქვა , რომელიც „დიდ ერად“ იქცეოდა. თუმცა, მას უნდა ერწმუნა და შემდეგ ძალიან მოხუცებულობამდე დალოდებოდა, რომ ვაჟი დაბადებულიყო. დღევანდელი ებრაელები და არაბები აბრაამისგან წარმოიშვნენ, ამიტომ ვიცით, რომ ეს დაპირება ახდა და რომ ის ისტორიაში მნიშვნელოვანი პიროვნებაა, როგორც დიდი ერების მამა.
გამოცდა: ისააკის შეკვრა
აბრაამი ახლა ძალიან ბედნიერი იყო, რომ მისი ვაჟი, ისაკი, კაცად იზრდებოდა. მაგრამ შემდეგ ღმერთმა აბრაამი რთული დავალებით გამოსცადა. ღმერთმა უთხრა:
‘ უთხრა: მოჰკიდე ხელი შენს შვილს, შენს მხოლოდშობილს, რომელიც გიყვარს, ისაკს, და წადი მორიას მხარეში. იქ შესწირე აღსავლენ მსხვერპლად ერთ მთაზე, რომელსაც გიჩვენებ.’
დაბ. 22:2
ეს ძნელი გასაგებია! რატომ სთხოვდა ღმერთმა აბრაამს ამის გაკეთება? მაგრამ აბრაამმა, რომელმაც ისწავლა ღმერთის ნდობა – მაშინაც კი, როცა ვერ ხვდებოდა
‘ადგა დილაადრიანად აბრაამი, შეკაზმა სახედარი, თან წაიყოლა ორი მსახური ბიჭი და ისაკი, თავისი შვილი; დაჩეხა სამსხვერპლო შეშაც, ადგა და წავიდა ადგილისკენ, ღმერთმა რომ მიუნიშნა. ‘
დაბ. 22:3
სამდღიანი მოგზაურობის შემდეგ მთას მიაღწიეს:
‘მიადგნენ იმ ადგილს, ღმერთმა რომ უთხრა, და აღმართა იქ აბრაამმა სამსხვერპლო, დააწყო შეშა, შეკრა ისაკი, თავისი შვილი, და დასვა იგი სამსხვერპლოზე, შეშის ზემოთ. გაიწოდა ხელი აბრაამმა და აიღო დანა შვილის დასაკლავად. ‘
დაბ. 22:9-10
აბრაამი მზად იყო, ღმერთს დამორჩილებოდა. სწორედ ამ დროს მოხდა რაღაც საოცარი.
‘მოუხმო მას უფლის ანგელოზმა ციდან და უთხრა: აბრაამ! მიუგო: აქა ვარ. უთხრა: ნუ აღმართავ ხელს ამ ყმაწვილზე, ნურაფერს დაუშავებ მას, რადგან მივხვდი, ღვთისმოშიში ყოფილხარ – მხოლოდშობილი შენი შვილი გამოიმეტე ჩემთვის. ‘
დაბ. 22:11-13
ბოლო წამს ისააკი სიკვდილს გადაურჩა და აბრაამმა მამალი ცხვარი დაინახა და მის ნაცვლად ის შესწირა. ღმერთმა კრავი მისცა და კრავმა ისააკის ადგილი დაიკავა.
ახლა კი დავსვათ კითხვა. ამ ეტაპზე კრავი მკვდარია თუ ცოცხალი?
რატომ ვკითხულობ? იმიტომ, რომ აბრაამი ამ ადგილს სახელს დაარქმევს, მაგრამ ბევრს მისი მნიშვნელობა გამორჩეება. ამბავი გრძელდება…
‘უწოდა აბრაამმა სახელად ამ ადგილს: ღმერთი გამოაჩენს (“The Lord Will Provide.”). ამიტომ ითქმის დღეს: მთაზე უფალი გამოჩნდა. ‘
დაბ. 22:14
კიდევ ერთი კითხვა: სახელი, რომელიც აბრაამმა ამ ადგილს დაარქვა („ ღმერთი გამოაჩენს “) წარსულში იყო ?
მომავლისკენ იყურება და არა წარსულისკენ
ის აშკარად მომავალ დროშია. ბევრი ადამიანი ვარაუდობს, რომ ამ ადგილის დასახელებისას აბრაამი კრავზე ფიქრობდა. ღმერთმა უზრუნველყო იგი იმით, რომ კრავი ტყეში გაიჭედა. შემდეგ აბრაამმა ისააკის ნაცვლად მსხვერპლი შესწირა. მაგრამ როდესაც აბრაამმა სახელი დაარქვა, კრავი უკვე მკვდარი და შესწირული იყო. თუ აბრაამი ამ კრავზე ფიქრობდა – უკვე მკვდარზე და შესწირულზე – ის მას უფალმა უზრუნველყო . ის მას წარსულ დროში დაარქმევდა . დასკვნითი კომენტარი იქნებოდა: „და ახლაც ამბობენ: „ამ ადგილს: ღმერთი გამოაჩენს“. მაგრამ სახელი მომავალზე მიუთითებს და არა წარსულზე. აბრაამი უკვე მკვდარ კრავზე არ ფიქრობს. ის მას სხვა რამისთვის – მომავლისთვის ასახელებს. მაგრამ რა?
სად არის ეგ ადგილი?
გაიხსენეთ, სად მოხდა ეს მსხვერპლშეწირვა, რომელიც მოთხრობის დასაწყისშია მოთხრობილი:
‘თხრა: მოჰკიდე ხელი შენს შვილს, შენს მხოლოდშობილს, რომელიც გიყვარს, ისაკს, და წადი მორიას მხარეში ‘
დაბ. 22:2
ეს „მორიაში“ მოხდა. სად არის ეს ადგილი? აბრაამის დროს (ძვ. წ. 2000 წელი) ეს უდაბნო იყო, სადაც მხოლოდ რამდენიმე ბუჩქი, ველური კრავი და აბრაამი და ისააკი იმყოფებოდნენ იმ მთაზე. მაგრამ ათასი წლის შემდეგ (ძვ. წ. 1000 წელი) მეფე დავითმა იქ იერუსალიმი ააშენა , ხოლო მისმა შვილმა სოლომონმა პირველი ებრაული ტაძარი. ბიბლიაში მოგვიანებით ვკითხულობთ, რომ:
‘და შეუდგა სოლომონი უფლის სახლის შენებას იერუსალიმში მორიას მთაზე, სადაც ნაჩვენები ჰქონდა დავითს, მამამისს, იმ ადგილას, დავითმა რომ მოამზადა ორნან იებუსელის კალოზე.’
2ნეშტ. 3:1
მორიას მთა იერუსალიმი გახდა, ებრაული ქალაქი ებრაული ტაძრით. დღეს ის ებრაელი ხალხისთვის წმინდა ადგილია, ხოლო იერუსალიმი ისრაელის დედაქალაქია.
აბრაამისა და იესოს მსხვერპლი
მოდით, ცოტა ვიფიქროთ იესოს წოდებებზე. იესოს ყველაზე ცნობილი წოდება „ქრისტეა“ . თუმცა, მას სხვა წოდებებიც ჰქონდა, მაგალითად:
‘მეორე დღეს დაინახა მისკენ მომავალი იესო და თქვა: აჰა, ტარიგი ღმრთისა, რომელიც იტვირთავს ქვეყნის ცოდვებს.’
იოან. 1:29
იესოს ასევე „ ღვთის კრავს “ უწოდებდნენ . დაფიქრდით იესოს სიცოცხლის დასასრულზე. სად აიყვანეს იგი და ჯვარს აცვეს იგი? ეს იერუსალიმში მოხდა (რაც იგივეა, რაც „მორიას მთა“). ბიბლია ძალიან ნათლად ამბობს, რომ:
‘და როდესაც შეიტყო, რომ ჰეროდეს ხელმწიფების ქვეშ იყო, გაუგზავნა იგი ჰეროდეს, რადგან იმ დღეებში ისიც იერუსალიმში იმყოფებოდა.’
ლუკ. 23:7
იესოს დაპატიმრება, სასამართლო პროცესი და გარდაცვალება იერუსალიმში (= მორიას მთა) მოხდა. ქრონოლოგია ასახავს მორიას მთაზე მომხდარ მოვლენებს.
დავუბრუნდეთ აბრაამს. რატომ დაარქვა მან ეს ადგილი მომავალ დროში „უფალი გამოაჩენს“ ? ისაკი გადარჩა ბოლო მომენტში, როდესაც აბრაამმა მის ნაცვლად კრავი შესწირა. ორი ათასი წლის შემდეგ, იესო, „ღვთის კრავი“, იმავე ადგილას შესწირეს . მან ეს გააკეთა იმისთვის, რომ შენც და მეც გვეცოცხლა.
ღვთაებრივი გეგმა
თითქოს გონებამ დააკავშირა ეს ორი მოვლენა, რომლებიც 2000 წლიანი ისტორიით არის გამოყოფილი. ამ კავშირს უნიკალურს ხდის ის, რომ პირველი მოვლენა მიუთითებს შემდგომ მოვლენაზე, სახელის მომავალ დროში შექმნით. მაგრამ როგორ იცოდა აბრაამმა, რა მოხდებოდა მომავალში? არცერთმა ადამიანმა არ იცის მომავალი, განსაკუთრებით ასეთ შორეულ მომავალში. მხოლოდ ღმერთს შეუძლია იცოდეს მომავალი. მომავლის განჭვრეტა და ამ მოვლენების ერთსა და იმავე ადგილას მოხდენა იმის დასტურია, რომ ეს არ არის ადამიანის გეგმა. პირიქით, ეს ღვთის გეგმაა. მას სურს, რომ ამაზე შემდეგნაირად ვიფიქროთ:
სასიხარულო ამბავი ყველა ერისთვის
ამ ცნობას თქვენთვისაც აქვს დაპირება. ამ ცნობის ბოლოს ღმერთი აბრაამს ჰპირდება, რომ:
‘იკურთხებიან შენი შთამომავლობის წყალობით ქვეყნიერნი, რადგან შეისმინე ჩემი სიტყვა.’
დაბ. 22:18
თუ თქვენ „დედამიწის ერებიდან“ ერთ-ერთს მიეკუთვნებით, მაშინ ეს თქვენთვის დაპირებაა. ეს ღვთისგან მომდინარე „კურთხევას“ ეხება.
მაშ, რა არის ეს „კურთხევა“? როგორ მიიღებთ მას? დაფიქრდით ამბავზე. ისევე, როგორც კრავმა იხსნა ისააკი სიკვდილისგან, ასევე იესო, ღვთის კრავი, თავისი მსხვერპლით იმავე ადგილას, გვიხსნის ჩვენ სიკვდილის ძალისგან . თუ ეს სიმართლეა, ეს ნამდვილად კარგი ამბავი იქნება.
მორიას მთაზე აბრაამის მსხვერპლშეწირვა უძველესი ისტორიის მნიშვნელოვანი მოვლენაა. მილიონობით ადამიანს ახსოვს და აღნიშნავს მას მთელ მსოფლიოში დღეს, განსაკუთრებით ისლამურ ტრადიციებში. თუმცა, ეს ასევე 4000 წლის შემდეგ თქვენთვის ცხოვრების ცოცხალი ისტორიაა. მისი თემა მოსესთან გრძელდება .